Με... πιστωτική κάρτα ποτίζουν τα χωράφια τους αγρότες σε διάφορες περιοχές της Μακεδονίας

Πηγή: ΑΠΕ

Με... πιστωτική κάρτα ποτίζονται πλέον δεκάδες χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών σε διάφορες περιοχές της Μακεδονίας, όπως στο Νευροκόπι Δράμας, τα Σέρβια Κοζάνης και στη Δήμητρα του Καρπερού Γρεβενών. Κι αν το "πλαστικό χρήμα" έχει συνήθως υψηλά επιτόκια, το "πλαστικό νερό", αντίθετα, περιορίζει τις δαπάνες των αγροτών, αφού έχει ήδη επιφέρει μείωση των κυβικών καταναλισκόμενου νερού κατά 30%-40%, «ρίχνοντας» κατά ίσο ποσοστό και τον λογαριασμό της ΔΕΗ (με το οποίο τροφοδοτούνται τα αγροτικά αντλιοστάσια).

Οι αγρότες δεν έχουν παρά να αποκτήσουν την προσωπική κάρτα τους -που τη «φορτώνουν» με προπληρωμένες μονάδες νερού έναντι 0,03-0,06 ευρώ/κυβικό- και να την εισάγουν στο ειδικό υδροστόμιο της ηλεκτρονικής υδροληψίας («καρτο-βάνας»). Το υδροστόμιο, εγκατεστημένο στο χωράφι τους από τον Τοπικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) της περιοχής τους, καταγράφει το νερό που «φεύγει».

Η κάρτα, την οποία μπορούν να εκδώσουν στον Τ.Ο.Ε.Β, έχει και ...πιστωτικό όριο: η "οροφή" είναι τα 9.999 κυβικά, αλλά αν αδειάσει, οι παραγωγοί μπορούν να τη «γεμίσουν» ξανά. "Οι καλλιεργητές γνωρίζουν έτσι ότι κάθε χαμένο κυβικό νερού είναι χαμένα ευρώ", εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Αθανάσιος Πανώρας, τακτικός ερευνητής του Ινστιτούτου Εγγείων Βελτιώσεων Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ερευνας (ΕΘΙΑΓΕ).

Πώς μειώνεται στην πράξη η σπατάλη νερού; Σήμερα, διευκρινίζει ο κ. Πανώρας, το νερό από τα αρδευτικά δίκτυα στους μεγάλους κάμπους της Ελλάδας, χρεώνεται βάσει έκτασης του αρδευόμενου χωραφιού και όχι των κυβικών που καταναλώνονται, γεγονός που ενθαρρύνει τη σπατάλη. Η διαφορά στο συγκεκριμένο σύστημα είναι ότι, μέσω της κάρτας, οι αγρότες προπληρώνουν πλέον για τον όγκο του καταναλισκόμενου νερού. 'Ετσι, μη έχοντας πια το «ελεύθερο», είναι πιο προσεκτικοί στη διαχείρισή του.

Το σύστημα -«χρυσή» λύση σε μια περίοδο ελάττωσης των υδάτινων πόρων και επαπειλούμενης ερημοποίησης σε περιοχές της Ελλάδας- λειτουργεί από το 2006-2007 στους Τ.Ο.Ε.Β Νευροκοπίου, Σερβίων και Δήμητρας- Καρπερού.

Η υποδοχή του δεν ήταν στρωμένη με... ροδοπέταλα: αρχικά συνάντησε αντιδράσεις, καχυποψία και παράπονα παραγωγών, ενώ αντιμετώπισε τεχνικά προβλήματα (όπως λανθασμένες μετρήσεις). Πλέον όμως, το ?νερό δείχνει να έχει μπει στο αυλάκι.

700 "καρτο-βάνες" ποτίζουν χιλιάδες στρέμματα

Στα Σέρβια, περίπου 13.000-13.500 στρέμματα αρδεύονται πλέον με κάρτα, μέσω 485 ηλεκτρονικών υδροληψιών, όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γεωργοτεχνίτης ΤΟΕΒ, Πασχάλης Πλιάχας. Κατά τον ίδιο, πέρυσι -που ξεκίνησαν να λειτουργούν κανονικά τα νέα υδρόμετρα- κατεγράφη εξοικονόμηση νερού 32% σε σχέση με το 2001, όταν ίσχυε το παλιό σύστημα (550,4 κυβικά ή 13,38 ευρώ/στρέμμα πέρυσι, έναντι 782,6 m3 ή 19,12 ευρώ το 2001).

"Το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας ήταν επίσης 32% χαμηλότερο. Μάλιστα, το ποσοστό αυτό υπολογίστηκε βάσει πραγματικών τιμών, οπότε η μείωση είναι ακόμη μεγαλύτερη αν λάβουμε υπόψη τις εκάστοτε αυξήσεις τιμής κιλοβατώρας", επεσήμανε ο κ.Πλιάχας.

Πρόσθεσε ότι τα οφέλη του συστήματος είναι οικονομικά (τόσο για τους παραγωγούς, όσο και για τους ΤΟΕΒ, αφού δεν συσσωρεύονται απλήρωτες αρδευτικές εισφορές) και περιβαλλοντικά (δεν "ξεπλένονται" τα χωράφια από τη σπατάλη και δεν οδηγούνται τα λιπάσματα στη γειτονική λίμνη με την "έκπλυση" των χωραφιών).

Κατά τον ίδιο, κάθε ηλεκτρονική υδροληψία που εγκαθίσταται από τους ΤΟΕΒ κοστίζει περίπου 700 ευρώ (συν ΦΠΑ), ενώ προς παρόν οι Οργανισμοί δεν έχουν λάβει κάποια επιδότηση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, στο οποίο υπάγονται. Πάντως, έχει κατατεθεί το σχετικό αίτημα και τελούν εν αναμονή.

Στον ΤΟΕΒ Δήμητρας-Καρπερού Γρεβενών, το αρδευτικό σύστημα είχε φτάσει στα όριά του (9-10 εκατ. κυβικά), πριν εγκατασταθούν οι -περίπου 200- ηλεκτρονικές υδροληψίες. Σήμερα, η συνολική κατανάλωση έχει "προσγειωθεί" σε περίπου 3,5 εκατ. κυβικά (βέβαια διαφοροποιήθηκε ελαφρώς και η έκταση των αρδευόμενων στρεμμάτων). Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υδρονομέας ΤΟΕΒ, Ευστάθιος Ορφανίδης, "η μέση εξοικονόμηση νερού/ρεύματος στην περιοχή προσεγγίζει το 40%-45%».